سخن بلاگ

به گزارش خبرنگار فرهنگی باشگاه خبرنگاران پویا، به تدریج به روزها و ساعات پایانی ماه مبارک رمضان نزدیک می‌شویم و امشب مصادف با شب بیست و هفتم ماه مبارک رمضان است و حتی در گزارشات تاریخی و روایی این شب به عنوان شب قدر نیز نامیده شده است. در همین راستا، به برخی از اعمال توصیه از سوی اهل بیت (ع) در این شب اشاره می‌شود.

اول: غسل

دوم: روایت شده است که حضرت زین العابدین علیه‌السّلام این دعا را، در این شب از اول تا آخر شب مکرّر مى‌خواند:

اللَّهُمَّ ارْزُقْنِی التَّجَافِیَ عَنْ دَارِ الْغُرُورِ وَ الْإِنَابَةَ إِلَى دَارِ الْخُلُودِ وَ الاسْتِعْدَادَ لِلْمَوْتِ قَبْلَ حُلُولِ الْفَوْتِ

خدایا دورى از خانه فریب، و بازگشت به خانه جاویدان، و آمادگى براى مرگ پیش از رسیدن آن را روزیام گردان.

سوم: بخواند این دعا را:

یَا مَادَّ الظِّلِّ وَ لَوْ شِئْتَ لَجَعَلْتَهُ سَاکِنا وَ جَعَلْتَ الشَّمْسَ عَلَیْهِ دَلِیلا ثُمَّ قَبَضْتَهُ [إِلَیْکَ ] قَبْضا یَسِیراً یَا ذَا الْجُودِ وَ الطَّوْلِ وَ الْکِبْرِیَاءِ وَ الْآلاءِ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ عَالِمُ الْغَیْبِ وَ الشَّهَادَةِ الرَّحْمَنُ الرَّحِیمُ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ یَا قُدُّوسُ یَا سَلامُ یَا مُؤْمِنُ یَا مُهَیْمِنُ یَا عَزِیزُ یَا جَبَّارُ یَا مُتَکَبِّرُ یَا اللَّهُ یَا خَالِقُ یَا بَارِئُ یَا مُصَوِّرُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ یَا اللَّهُ لَکَ الْأَسْمَاءُ الْحُسْنَى وَ الْأَمْثَالُ الْعُلْیَا وَ الْکِبْرِیَاءُ وَ الْآلاءُ أَسْأَلُکَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ

اى گسترنده سایه، و اگر می‌خواستى آن را بى حرکت مى‌کردی، و خورشید را بر آن راهنما قرار دادى، سپس آن را جمع کردى جمع کردنى آسان، اى صاحب جود و عطا و بزرگ منشى و نعمت‌ها، معبودى جز تو نیست، داناى غیب و آشکار، بخشنده مهربان، معبودى جز تو نیست، اى قدوس، ای سلام، اى ایمنى بخش، اى چیره، اى توانا، اى پرشکوه، اى بزرگ منش، اى خدا، اى آفریننده، اى پدیدآورنده، اى صورت بخش، اى خدا اى خدا، اى خدا، نام‌هاى نیکوتر، و نمونه‌هاى برتر، و بزرگ منشى و نعمت‌ها از آن توست، از تو مى خواهم که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى،

وَ أَنْ تَجْعَلَ اسْمِی فِی هَذِهِ اللَّیْلَةِ فِی السُّعَدَاءِ وَ رُوحِی مَعَ الشُّهَدَاءِ وَ إِحْسَانِی فِی عِلِّیِّینَ وَ إِسَاءَتِی مَغْفُورَةً وَ أَنْ تَهَبَ لِی یَقِینا تُبَاشِرُ بِهِ قَلْبِی وَ إِیمَانا یُذْهِبُ الشَّکَّ عَنِّی وَ تُرْضِیَنِی بِمَا قَسَمْتَ لِی وَ آتِنَا فِی الدُّنْیَا حَسَنَةً وَ فِی الْآخِرَةِ حَسَنَةً وَ قِنَا عَذَابَ النَّارِ الْحَرِیقِ وَ ارْزُقْنِی فِیهَا ذِکْرَکَ وَ شُکْرَکَ وَ الرَّغْبَةَ إِلَیْکَ وَ الْإِنَابَةَ وَ التَّوْبَةَ وَ التَّوْفِیقَ لِمَا وَفَّقْتَ لَهُ مُحَمَّدا وَ آلَ مُحَمَّدٍ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ عَلَیْهِمْ

و قرار دهى در این شب نامم را از سعادتمندان، و روحم را با شهیدان، و نیکوکارى ام را در بلندمرتبه ترین درجه بهشت، و بدکارى‌ام را آمرزیده، و به من ببخشى یقینى که قلبم با آن همراه باشد، و ایمانى که شک را از من بزداید، و خشنودى به آنچه که نصیبم کرده‌اى، و پاداش نیکو در دنیا و در آخرت را به ما عنایت فرما، و ما را از عذاب آتش سوزان حفظ کن، و در این شب ذکر و شکرت و رغبت به سویت، و بازگشت و توبه را روزى‌ام فرما، و به آنچه محمّد و خاندان محمّد (درود خدا بر او و ایشان) را بر آن موفق کردی توفیقم ده.

چهارم: شیخ کلینى در کتاب کافى از امام صادق علیه‌السّلام روایت کرده: که در دهه آخر ماه رمضان در هر شب بخوان:

أَعُوذُ بِجَلالِ وَجْهِکَ الْکَرِیمِ أَنْ یَنْقَضِیَ عَنِّی شَهْرُ رَمَضَانَ أَوْ یَطْلُعَ الْفَجْرُ مِنْ لَیْلَتِی هَذِهِ وَ لَکَ قِبَلِی ذَنْبٌ أَوْ تَبِعَةٌ تُعَذِّبُنِی عَلَیْهِ

پناه می‌آورم به عظمت ذات کریمت، از اینکه ماه رمضان از من سپرى شود، یا سپیده این شب طلوع کند، و از سوى من نزد تو گناهى یا نتیجه کارى مانده باشد، که مرا بر آن عذاب کنی

پنجم: کفعمى در حاشیه کتاب «بلد الامین» نقل کرده که امام صادق علیه‌السّلام در هر شب از دهه آخر این ماه پس از نمازهاى واجب و مستحب می‌خواند:

اللَّهُمَّ أَدِّ عَنَّا حَقَّ مَا مَضَى مِنْ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ اغْفِرْ لَنَا تَقْصِیرَنَا فِیهِ وَ تَسَلَّمْهُ مِنَّا مَقْبُولا وَ لا تُؤَاخِذْنَا بِإِسْرَافِنَا عَلَى أَنْفُسِنَا وَ اجْعَلْنَا مِنَ الْمَرْحُومِینَ وَ لا تَجْعَلْنَا مِنَ الْمَحْرُومِینَ

خدایا از ما حق آنچه را که از ماه رمضان گذشته ادا فرما، و کوتاهى ما را از عبادت در این ماه بیامرز و ماه رمضان را از ما پذیرفته تحویل گیر، و ما را از زیاده‌روی‌هاى بر علیه خویشتن مؤاخذه مکن، و از رحمت شدگان قرار ده، نه از محرومان.

و فرموده: هرکه این دعا را بخواند، خدا تقصیرى که در گذشته از ماه رمضان از او سر زده بیامرزد، و او را در باقیمانده ماه از گناهان باز دارد.

ششم: سیّد ابن طاووس در کتاب «اقبال» از ابن ابى عمیر از مرازم نقل کرده: امام صادق علیه‌السّلام در هر شب از دهه آخر این ماه مى‌خواند:

اللَّهُمَّ إِنَّکَ قُلْتَ فِی کِتَابِکَ الْمُنْزَلِ شَهْرُ رَمَضَانَ الَّذِی أُنْزِلَ فِیهِ الْقُرْءَانُ هُدًى لِلنَّاسِ وَ بَیِّنَاتٍ مِنَ الْهُدَى وَ الْفُرْقَانِ فَعَظَّمْتَ حُرْمَةَ شَهْرِ رَمَضَانَ بِمَا أَنْزَلْتَ فِیهِ مِنَ الْقُرْآنِ وَ خَصَصْتَهُ بِلَیْلَةِ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَهَا خَیْراً مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ اللَّهُمَّ وَ هَذِهِ أَیَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ قَدِ انْقَضَتْ وَ لَیَالِیهِ قَدْ تَصَرَّمَتْ وَ قَدْ صِرْتُ یَا إِلَهِی مِنْهُ إِلَى مَا أَنْتَ أَعْلَمُ بِهِ مِنِّی وَ أَحْصَى لِعَدَدِهِ مِنَ الْخَلْقِ أَجْمَعِینَ فَأَسْأَلُکَ بِمَا سَأَلَکَ بِهِ مَلائِکَتُکَ الْمُقَرَّبُونَ وَ أَنْبِیَاؤُکَ الْمُرْسَلُونَ

خدایا تو در کتاب نازل شده ات فرمودى: ماه رمضان، ماهى که قرآن براى هدایت مردم در آن نازل شده و دلایلى روشن از هدایت و تمیز دادن حق از باطل است، با نازل کردن قرآن در آن حرمتش را بزرگ شمردى، و آن را به شب قدر اختصاص دادى، شبى که آن را از هزار ماه ماه بهتر قرار دادى. خدایا این روزهاى ماه رمضان است که گذشت، و شب‌هاى آن است که از دست رفت، من از این ماه چنان شده ام که تو از من به آن داناترى، و شماره آن را از تمام آفریدگانت شمارنده‌ترى، در نتیجه از تو درخواست می‌کنم به آنچه از تو درخواست کردند فرشتگان مقرّبت، و پیامبران مرسلت

وَ عِبَادُکَ الصَّالِحُونَ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَ أَنْ تَفُکَّ رَقَبَتِی مِنَ النَّارِ وَ تُدْخِلَنِی الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ وَ أَنْ تَتَفَضَّلَ عَلَیَّ بِعَفْوِکَ وَ کَرَمِکَ وَ تَتَقَبَّلَ تَقَرُّبِی وَ تَسْتَجِیبَ دُعَائِی وَ تَمُنَّ عَلَیَّ [إِلَیَ ] بِالْأَمْنِ یَوْمَ الْخَوْفِ مِنْ کُلِّ هَوْلٍ أَعْدَدْتَهُ لِیَوْمِ الْقِیَامَةِ إِلَهِی وَ أَعُوذُ بِوَجْهِکَ الْکَرِیمِ وَ بِجَلالِکَ الْعَظِیمِ أَنْ یَنْقَضِیَ أَیَّامُ شَهْرِ رَمَضَانَ وَ لَیَالِیهِ وَ لَکَ قِبَلِی تَبِعَةٌ أَوْ ذَنْبٌ تُؤَاخِذُنِی بِهِ أَوْ خَطِیئَةٌ تُرِیدُ أَنْ تَقْتَصَّهَا مِنِّی لَمْ تَغْفِرْهَا لِی سَیِّدِی سَیِّدِی سَیِّدِی أَسْأَلُکَ یَا لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ إِذْ لا إِلَهَ إِلا أَنْتَ

و بندگان شایسته‌ات، این که بر محمّد و خاندان محمّد درود فرستى، و وجودم را از آتش آزاد کنى، و به رحمتت به بهشتم وارد کنی، و به عفو و کرمت بر من تفضّل آرى، و نزدیک جویى‌ام را بپذیرى، و دعایم را به اجابت رسانى، و به امان دادنم در روز وحشت، از هر هراسى که براى قیامتم آماده کرده‌اى بر من منت نهى، خدایا به ذات کریم و به جلال بزرگت پناه می‌آورم، از اینکه روزها و شب‌هاى ماه رمضان سپرى گردد، و براى من نزد تو نتیجه کارى یا گناهى باشد که مرا به سبب آن مؤاخذه کنى، یا خطایى که بخواهى انتقامش را از من بگیرى، و مرا در آنها نیامرزیده باشى، اى آقاى من، اى آقاى من، اى آقاى من از تو می‌خواهم که معبودى جز تو نیست، آنگاه که معبودى جز تو نبود

إِنْ کُنْتَ رَضِیتَ عَنِّی فِی هَذَا الشَّهْرِ فَازْدَدْ عَنِّی رِضًا وَ إِنْ لَمْ تَکُنْ رَضِیتَ عَنِّی فَمِنَ الْآنَ فَارْضَ عَنِّی یَا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ یَا اللَّهُ یَا أَحَدُ یَا صَمَدُ یَا مَنْ لَمْ یَلِدْ وَ لَمْ یُولَدْ وَ لَمْ یَکُنْ لَهُ کُفُوا أَحَدٌ

اگر در این ماه از من خشنود بوده‌اى، بر خشنودی‌ات از من بیفزا، و اگر خشنود نبوده‌اى از هم اکنون از من خشنود شو اى مهربان‌ترین مهربانان، اى خدا، اى یکتا، اى بینیاز، اى که نزاییده و زاده نشده، و احدى برایش همتا نبود

و بسیار بگو: یَا مُلَیِّنَ الْحَدِیدِ لِدَاوُدَ عَلَیْهِ السَّلامُ یَا کَاشِفَ الضُّرِّ وَ الْکُرَبِ الْعِظَامِ عَنْ أَیُّوبَ عَلَیْهِ السَّلامُ أَیْ مُفَرِّجَ هَمِّ یَعْقُوبَ عَلَیْهِ السَّلامُ أَیْ مُنَفِّسَ غَمِّ یُوسُفَ عَلَیْهِ السَّلامُ صَلِّ عَلَى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ کَمَا أَنْتَ أَهْلُهُ أَنْ تُصَلِّیَ عَلَیْهِمْ أَجْمَعِینَ وَ افْعَلْ بِی مَا أَنْتَ أَهْلُهُ وَ لا تَفْعَلْ بِی مَا أَنَا أَهْلُهُ

و بسیار بگو: اى نرم کننده آهن براى داود (درود بر او)، ای بردارنده بدحالى و بلاهاى بزرگ از ایّوب (درود بر او) ، اى از بین برنده اندوه شدید یعقوب (درود بر او)، اى زایل کننده غم یوسف (درود بر او)، درود فرست بر محمّد و خاندان محمّد، چنان که تو سزاوارى که درود فرستى بر جمله آنان، و با من چنان کن که تو شایسته آنى نه چنان که من سزاوار آنم.

https://tn.ai/2023347