فضیلت و اعمال ماه مبارک رمضان از زبان پیامبر(ص) -خطبه شعبانیه
فضیلت و اعمال ماه مبارک رمضان از زبان پیامبر(ص)
معروف به خطبه شعبانیه
امیرالمؤمنین(ع) فرمود: رسول خدا(ص) روزی (از روزهای آخر ماه شعبان) برای ما چنین خطبه خواند:
ای مردم! به درستی که ماه خدا با برکت و رحمت و آمرزش به شما رو کرده است ؛
ماهی که نزد خدا بهترین ماهها، روزهایش بهترین روزها، شبهایش بهترین شبها و ساعاتش بهترین ساعات است ؛
ماهی که در آن به ضیافت خدا خوانده و از اهل کرامت خدا قرار داده شدهاید ؛
نفسهای شما در آن ثواب تسبیح دارد و خواب شما در آن عبادت و عمل شما در آن مقبول و دعای شما در آن مستجاب است؛
پس با نیتهای راست و دلهای پاک، از خدا درخواست کنید که شما را برای روزه و تلاوت قرآن توفیق دهد ؛
به درستی که شقی و بد عاقبت، کسی است که از آمرزش خدا در این ماه بزرگ محروم شود ؛
و به گرسنگی و تشنگی خود در این ماه، گرسنگی و تشنگی روز قیامت را یاد کنید ؛
و بر فقیران و مسکینان خود صدقه دهید ؛
سالمندان را احترام نمایید، بر خُردسالان رحم کنید و صله ارحام نمایید ؛
و زبانهای خود را [از آن چه نباید گفت] و چشمهای خود را از آن چه نباید دید و گوشهایتان را از آنچه نباید شنید حفظ کنید؛
و با یتیمان مردم مهربانی کنید، تا با یتیمان شما مهربانی شود ؛
و از گناهان خود به سوی خدا توبه کنید ؛
و دستهای خود را در اوقات نماز به دعا بلند کنید که آن هنگام بهترین ساعتها است ؛
خدا در این ساعات با رحمت به سوی بندگانش نظر میفرماید، هرگاه با او مناجات نمایند جواب میدهد و هرگاه او را ندا کنند لبیک میگوید و هرگاه او را بخوانند اجابت میکند ؛
ای مردم! به درستی که جانهای شما در گرو اعمال شماست؛ پس با استغفار آزادش کنید ؛
و پشتهای شما از گناهانتان سنگین است، پس به طول دادن سجود، آن را سبک سازید ؛
و بدانید که خدا به عزّت خود سوگند یاد کرده است که نمازگزاران و سجدهکنندگان را عذاب نکند و آنها را به آتش جهنّم در روز قیامت نترساند ؛
ای مردم! هر کس از شما مؤمن روزهداری را در این ماه افطار دهد، برای او نزد خدا ثواب یک بنده آزاد کردن و آمرزش گناهان گذشته خواهد بود ؛
شخصی سؤال کرد: یا رسول الله! همه ما قدرت بر آن نداریم؛ فرمود: با افطار دادن به روزهدار اگر چه به نصف دانه خرما یا جرعهای آب از آتش بپرهیزید ؛
ای مردم! هر کس از شما خُلق خود را در این ماه نیکو سازد، از صراط در روزی که قدمها بر آن میلغزد عبور خواهد کرد ؛
کسی که در این ماه بر زیردستانش آسان بگیرد، خدا در قیامت حساب او را آسان سازد ؛
و هر کس در این ماه شرّ خود را از مردم باز دارد، خدا خشم خود را از او در روز قیامت باز دارد ؛
و کسی که یتیمی را در این ماه گرامی بدارد، خدا او را در روز قیامت گرامی دارد ؛
و کسی که در این ماه با خویشاوند خود صله نماید، خدا او را در قیامت به رحمت خود وصل کند. و کسی که در این ماه قطع رحم کند، خدا در روز قیامت رحمت خود را از او قطع فرماید ؛
هر کس در این ماه نماز مستحبّی به جای آورد، برای او برائت از آتش نوشته میشود. و کسی که نماز واجب به جای آورد، مثل کسی است که در ماههای دیگر هفتاد نماز واجب به جا آورد ؛
کسی که در این ماه بسیار بر من صلوات بفرستد، خدا در روزی که میزانها سبک باشد، ترازوی عمل او را سنگین میفرماید
و هر کس در این ماه تلاوت آیهای از قرآن کند، ثواب ختم قرآن در ماههای دیگر را دارد ؛
ای مردم! درهای بهشت در این ماه گشوده است؛ از خدا بخواهید که [این درها را] به روی شما نبندد و درهای آتش، بسته است؛ از پروردگار خود بخواهید که آنها را به روی شما باز نگرداند ؛
و شیاطین دربند هستند؛ از خدا درخواست کنید که آنها را بر شما مسلّط نسازد ؛
امیرالمؤمنین علیهالسلام فرمود: پس من برخاستم و عرض کردم: یا رسول الله! بهترین اعمال در این ماه چیست؟
فرمود: یا اباالحسن! برترین اعمال در این ماه تقوا و پارسایی است از آن چه خدا حرام کرده است ؛
سپس رسول خدا صلّی الله علیه و آله وسلّم گریست. عرض کردم: یا رسول الله! چه چیز شما را به گریه درآورد؟
فرمود: گریه میکنم برای آن چه در این ماه به تو میرسد. گویا تو را میبینم در حالی که برای پروردگارت نماز میگزاری، شقیترینِ اوّلین و آخرین که همانند کشنده ناقه ثمود است برخاسته و بر فرقت ضربتی زده است که با آن محاسن تو خضاب به خون شده است .
پس من عرض کردم:ای رسول خدا آیا در آن هنگام در سلامت دین هستم؟ فرمود: آری، در سلامت دین قرار داری.
سپس فرمود: یا علی! هر کس تو را بکشد، مرا کشته و هر کس تو را دشمن بدارد، مرا دشمن داشته و هرکه تو را دشنام دهد مرا دشنام داده؛ تو برای من به منزله جان من هستی، روح تو از روح من است و طینت تو از طینت من ؛
خدای تبارک و تعالی، من و تو را آفرید و انتخاب کرد. مرا برای نبوت و تو را برای امامت اختیار کرد، هر کس امامت تو را انکار کند در حقیقت منکر نبوت من شده است ؛
ای علی، تو جانشین من، پدر فرزندانم، همسر دخترم و جانشین من بر امتم در حیات و پس از مرگم هستی، امر و نهی تو ، امر و نهی من است ؛
قسم به آنکه مرا به نبوت برانگیخت و مرا برترین مخلوقات قرار داد، تو حجت خدا بر مخلوقاتش و امین او بر اسرارش و خلیفه او در بین بندگانش هستی.
وسائل الشیعة ج : 10 ص : 314