تداوم کینه نسبت به اطرافیان منجر به بیماریهای رفتاری و اخلاقی شده و زمینه فساد دین و دنیای فرد را فراهم میکند.
یکی از خصلتهای ناپسندی که تأثیر منفی در روابط اجتماعی افراد میگذارد، کینه است که در منابع دینی ما از آن با عنوان «حِقد» یاد میشود. این خصلت یکی از بیماریهای قلبی و روانی است که از نوعی ناراحتی از اطرافیان حاصل میشود. هرچند ممکن است منشأ بسیاری از کینهتوزیها به دلیل قضاوتهای نابجا و گمانهای بد نسبت به اطرافیان باشد. به عنوان نمونه شخصی که نصیحتها و انتقادات خیرخواهانه اطرافیان را مبنی بر تخریب شخصیت خویش میگذارد، خود را بیشتر در معرض کینه قرار میدهد، لذا باید نگاه خود را نسبت به دیگران اصلاح کند.
در هر حال، تداوم کینه نسبت به اطرافیان منجر به بیماریهای رفتاری و اخلاقی شده و زمینه فساد دین و دنیای فرد را فراهم میکند. زیرا شخصی که نسبت به طرف مقابل ناراحت میشود و کینه وی را به دل میگیرد، صفحه قلب خود را از صفا و زلالیت میاندازد و کدورت و تیرگی را جایگزین آن میکند؛ هرچند ناراحتی وی قابل توجیه باشد، اما مجوزی برای کینهتوزی نخواهد بود. از این جهت قلب که در تفکر قرآنی جایگاه ایمان و بر اساس روایات، حرم امن الهی است، بر اثر تداوم حقد و کینه، قابلیت پذیرش نور ایمان را نخواهد داشت؛ لذا بر اساس سنت اِستدراج خداوند، به مرور زمان خالی از ارزشهای دینی و انسانی میشود و زمینه را برای تباهی فرد فراهم میکند. امام علی(ع) در این باره در یک روایتی قابل تأمل فرمود:« دَعِ الحَسَدَ وَ الکِذبَ وَ الحِقدَ فَإنَّهُنَّ ثلاثةٌ تُشینُ الدّینَ وَ تُهلِکُ الرَّجُلَ»؛ حسد و دروغ و کینه را از خودت دور کن، این سه خصلت دین انسان را لکّهدار میکند و منجر به نگونبختی او میشود. (مستدرک، ج ١٢، ص ٢٣)