اعمال ماه مبارک رمضان با ذکر منبع روایات /فایل word
این اعمال که آثار عمیقى در پرورش روح و جان انسان دارد، به دو بخش تقسیم مى شود:
اوّل: اعمال مشترک ماه مبارک رمضان، که مخصوص شب و روز معیّنى نیست، و آن بر چهار قسم است:
اعمال مشترک هر شب و روز
اعمال مشترک شب هاى ماه مبارک رمضان
اعمال مخصوص سحرگاهان
اعمال مشترک روزهاى ماه مبارک رمضان
دوم: اعمالى که به روزها یا شب هاى معیّنى اختصاص دارد و پاداش و ثواب بى شمارى براى آنها ذکر شده است:
شب اوّل ماه
روز اوّل ماه
شب سیزدهم ماه
شب چهاردهم
شب پانزدهم
روز نیمه ماه رمضان
شب هفدهم ماه
شبهاى قدر
دعاى شب هاى دهه آخر ماه مبارک رمضان
نمازهاى شب هاى ماه مبارک رمضان
دعاهاى مخصوص روزهاى ماه رمضان
دریافت فایل word
عنوان: اعمال ماه مبارک رمضان با ذکر منبع روایات
حجم: 417 کیلوبایت
خلاصه ای از دعاها در ادامه مطلب...
آداب افطار و سایر اعمال در شبهاى ماه رمضان
قسم دوّم : اعمالى است که در شب هاى ماه رمضان باید بجا آورد و آن چند امر است :
اوّل افطار است و مستحب است که بعد از نماز شام افطار کند مگر آنکه ضعف بر او غلبه کرده باشد یا جمعى منتظر او باشند.
دوّم آنکه افطار کند با چیز پاکیزه از حرام و شُبهات و بهتر آن است که به خرماى حلال افطار کند تا ثواب نمازش چهارصد برابر گردد و به خرما و آب و به رطب و به لبن و به حلوا و به نبات و به آب گرم به هر کدام که افطار کند نیز خوب است.
سوّم آنکه در وقت افطار دعاهاى وارده آن را بخواند از جمله آنکه بگوید:
اَللّهُمَّ لَکَ صُمْتُ وَعَلى رِزْقِکَ اَفْطَرْتُ وَعَلَیْکَ تَوَکَّلْتُ
خدایا براى تو روزه گرفتم و با روزى تو افطار کنم و بر تو توکل کنم
تا خدا عطا کند به او ثواب هر کسى را که در این روز روزه داشته و اگر دعاى اَللّهُمَّ رَبَّ النّورِ الْعَظیمِ را که سیّد و کفعمى روایت کرده اند بخواند فضیلت بسیار یابد و روایت شده که حضرت امیرالمؤ منین (علیه السلام) هرگاه مى خواست افطار کند مى گفت :
بِسْمِ اللّهِ اَللّهُمَّ لَکَ صُمْنا وَعَلى رِزْقِکَ
خدایا براى تو روزه گرفتیم و با روزى تو
اَفْطَرْنا فَتَقَبَّلْ مِنّا اِنَّکَ اَنْتَ السَّمیعُ الْعَلیمُ
افطار کنیم پس از ما بپذیر که براستى تو شنوا و دانایى
چهارم در لقمه اوّل بگوید بِسْمِ اللّهِ الرَّحْمنِ الرّحَیمِ یا واسِعَ الْمَغْفِرَةِ اِغْفِرْ لى تا خدا او را بیامرزد و در خبر است که در آخر هر روز از روزهاى ماه رمضان خدا هزار هزار کس را از آتش جهنّم آزاد مى کند پس از حق تعالى بخواه که تو را یکى از آنها قرار دهد .
پنجم در وقت افطار سوره قدر بخواند .
ششم در وقت افطار تصدّق کند و افطار دهد روزه داران را اگر چه به چند دانه خرما یا شربتى آب باشد و از حضرت رسول (صَلَّى اللَّهِ عَلِیهِ وَ آله) مرویست که کسى که افطار دهد روزه دارى را از براى او خواهد بود مثل اجرِ آن روزه دار بدون آنکه از اجر او چیزى کم شود و هم از براى او خواهد بود مثل آن عمل نیکویى که بجا آورد آن افطار کننده به قوه آن طعام و آیة الله علامه حلّى در رساله سَعدِیَّه از حضرت صادق (علیه السلام) نقل کرده که فرمود هر مؤمنى که اطعام کند مؤمنى را لقمه اى در ماه رمضان بنویسد حق تعالى براى او اجر کسى که سى بنده مؤمن آزاد کرده باشد و از براى او باشد نزد حق تعالى یک دعاى مستجاب .
هفتم در هر شب خواندن هزار مرتبه اِنّا اَنزَلْناهُ وارد است
هشتم در هر شب صد مرتبه حمَّ دُخان را بخواند اگر میسّر شود
نهم سیّد روایت کرده که هر که این دعا را بخواند در هر شب ماه رمضان آمرزیده شود گناهان چهل سال او :
اَللّهُمَّ رَبَّ شَهْرِ رَمَضانَ الَّذى اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ وَافْتَرَضْتَ على
خدایا اى پروردگار ماه رمضان که در آن قرآن را فرستادى و بر
عِبادِکَ فیهِ الصِّیامَ صَلِّ عَلى مُحَمَّدٍ وَ آلِ مُحَمَّدٍ وَارْزُقْنى حَجَّ بَیْتِکَ
بندگان روزه را در این ماه واجب کردى درود فرست بر محمد و آل محمد و روزیم گردان حج خانه
الْحَرامِ فى عامى هذا وَ فى کُلِّ عامٍ وَاغْفِرْ لى تِلْکَ الذُّنُوبَ الْعِظامَ
محترم خود کعبه را در این سال و در هر سال و بیامرز برایم این گناهان بزرگ را
فَاِنَّهُ لا یَغْفِرُها غَیْرُکَ یا رَحْمنُ یا عَلاّمُ
که براستى نیامرزد آنها را جز تو اى بخشاینده و اى بسیار دانا
دهم در هر شب بخواند بعد از مغربدعاى حجّ را که در قسم اوّل گذشت
----------------------------------------
دعا بعد از هر فریضه
اعمال مشترکه این ماه چهار قسم است :
قسم اوّل : اعمالى است که در هر شب و روز این ماه بجا آورده مى شود.
دعا بعد از هر فریضه
سیّد بن طاوس روایت کرده از حضرت امام جعفر صادق و امام موسى کاظم (عَلیهِما السَّلام) که فرمودند مى گوئى در ماه رَمَضان از اوّل تا به آخر آن بعد از هر فریضه :
اَللّهُمَّ ارْزُقْنى حَجَّ بَیْتِکَ الْحَرامِ فى
خدایا روزیم گردان حج خانه کعبه را در
عامى هذا وَ فى کُلِّ عامٍ ما اَبْقَیْتَنى فى یُسْرٍ مِنْکَ وَ عافِیَةٍ وَ سَعَةِ
این سال و در هر سال تا زنده هستم در آسایش و تندرستى از جانب تو و وسعت
رِزْقٍ وَ لا تُخْلِنى مِنْ تِلْکَ الْمواقِفِ الْکَریمَةِ وَالْمَشاهِدِ الشَّریفَةِ
روزى و دورم مکن از این اماکن گرامى و مشاهد شریفه
وَ زِیارَةِ قَبْرِ نَبِیِّکَ صَلَواتُکَ عَلَیْهِ وَ آلِهِ وَ فى جَمیعِ حَوائِجِ الدُّنْیا
و زیارت قبر پیامبرت که درود تو بر او و آلش باد در همه حاجتهاى دنیا
وَالا خِرَةِ فَکُنْ لى اَللّهُمَّ اِنّى اَسْئَلُکَ فیما تَقْضى وَ تُقَدِّرُ مِنَ الاَمْرِ
و آخرتم پشتیبان من باش خدایا از تو خواهم در آنچه بنا هست درباره اش حکم فرمائى و مقدر کنى در آن فرمان
الْمَحْتُومِ فى لَیْلَةِ الْقَدْرِ مِنَ الْقَضاَّءِ الَّذى لا یُرَدُّ وَ لا یُبَدَّلُ اَنْ
حتمى و مسلم در شب قدر از آن تقدیرى که برگشت ندارد و تغییر نپذیرد که
تَکْتُبَنى مِنْ حُجّاجِ بَیْتِکَ الْحَرامِ الْمَبْرُورِ حَجُّهُمُ الْمَشْکُورِ سَعْیُهُمُ
مرا از حاجیان خانه محترم کعبه ات ثبت فرمایى آن حاجیانى که حجشان درست و سعیشان مورد تقدیر و سپاس است
الْمَغْفُورِ ذُنُوبُهُمُ الْمُکَفَّرِ عَنْهُمْ سَیِّئاتُهُمْ وَاجْعَلْ فیما تَقْضى
و گناهانشان آمرزیده و کارهاى بدشان بخشیده شده است و قرار ده در همان قضا
وَ تُقَدِّرُ اَنْ تُطیلَ عُمْرى وَ تُوَسِّعَ عَلَىَّ رِزْقى وَ تُؤدِّى عَنّى اَمانَتى
و تقدیراتت که عمر مرا طولانى گردانى و روزیم را فراخ کنى و امانت و قرضم را
وَ دَیْنى آمینَ رَبَّ الْعالَمینَ
ادا فرمائى ، اجابت فرما اى پروردگار جهانیان
دعا عقب نمازهاى فریضه
و مى خوانى عقب نمازهاى فریضه :
یا عَلِىُّ یا عَظیمُ یا غَفُورُ یا رَحیمُ اَنْتَ الرَّبُّ الْعَظیمُ الَّذى لَیْسَ کَمِثْلِهِ شَىءٌ
اى والا اى بزرگ اى آمرزنده اى مهربان تویى پروردگار بزرگى که نیست مانند او چیزى
وَ هُوَ السَّمیعُ الْبَصیرُ وَ هذا شَهْرٌ عَظَّمْتَهُ وَ کَرَّمْتَهُ وَ شَرَّفْتَهُ وَ فَضَّلْتَهُ
و او شنوا و بینا است و این ماهى است که آنرا بزرگ و گرامى داشته و او را شرافت و برترى داده اى
عَلَى الشُّهُورِ وَ هُوَ الشَّهْرُ الَّذى فَرَضْتَ صِیامَهُ عَلَىَّ وَ هُوَ شَهْرُ
بر ماههاى دیگر و این ماهى است که روزه آن را بر من واجب کرده و این ماه
رَمَضانَ الَّذى اَنْزَلْتَ فیهِ الْقُرْآنَ هُدىً لِلنّاسِ وَ بَیِّناتٍ مِنَ الْهُدى
رمضان است همان ماهى که قرآن را در آن فرو فرستادى آن قرآنى که راهنماى مردم و نشانه هاى روشنى از هدایت
وَالْفُرْقانِ وَ جَعَلْتَ فیهِ لَیْلَةَ الْقَدْرِ وَ جَعَلْتَها خَیْراً مِنْ اَلْفِ شَهْرٍ فَیا
و جدا ساختن (میان حق و باطل ) است و قراردادى در این ماه شب قدر را و آن را بهتر از هزار ماه کردى پس اى
ذَالْمَنِّ وَ لا یُمَنُّ عَلَیْکَ مُنَّ عَلَىَّ بِفَکاکِ رَقَبَتى مِنَ النّارِ فیمَنْ تَمُنُّ
منت دارى که کسى بر تو منت ندارد منت نه بر من به آزاد ساختنم از آتش در میان آنانکه
عَلَیْهِ وَ اَدْخِلْنِى الْجَنَّةَ بِرَحْمَتِکَ یا اَرْحَمَ الرّاحِمینَ
بر آنها منت نهى و داخل بهشتم گردان برحمتت اى مهربانترین مهربانان
دعا بعد از هر نماز واجب
شیخ کفعمى درمصباح و بلد الامین و شیخ شهید در مجموعه خود از حضرت رسول (صَلَّى اللَّهِ عَلِیهِ وَ آله) نقل کرده اند که آن حضرت فرمود هرکه این دعا را در ماه رمضان بعد از هر نماز واجبى بخواند حق تعالى بیامرزد گناهان او را تا روز قیامت و دعا این است :
اَللّهُمَّ اَدْخِلْ عَلى اَهْلِ الْقُبُورِ السُّرُورَ
خدایا بفرست بر خفتگان در گور نشاط و سرور
اَللّهُمَّ اَغْنِ کُلَّ فَقیرٍ اَللّهُمَّ اَشْبِعْ کُلَّ جایِعٍ اَللّهُمَّ اکْسُ کُلَّ عُرْیانٍ
خدایا دارا کن هر ندارى را خدایا سیر کن هر گرسنه اى را خدایا بپوشان هر برهنه را
اَللّهُمَّ اقْضِ دَیْنَ کُلِّ مَدینٍ اَللّهُمَّ فَرِّجْ عَنْ کُلِّ مَکْرُوبٍ اَللّهُمَّ رُدَّ
خدایا ادا کن قرض هر قرضدارى را خدایا بگشا اندوه هر غمزده را خدایا به وطن بازگردان هر
کُلَّ غَریبٍ اَللّهُمَّ فُکَّ کُلَّ اَسیرٍ اَللّهُمَّ اَصْلِحْ کُلَّ فاسِدٍ مِنْ اُمُورِ
دور از وطنى را خدایا آزاد کن هر اسیرى را خدایا اصلاح کن هر فسادى را از کار
الْمُسْلِمینَ اَللّهُمَّ اشْفِ کُلَّ مَریضٍ اَللّهُمَّ سُدَّ فَقْرَنا بِغِناکَ اَللّهُمَّ
مسلمین خدایا درمان کن هر بیمارى را خدایا ببند رخنه فقر ما را به وسیله دارائى خود خدایا
غَیِّرْ سُوءَ حالِنا بِحُسْنِ حالِکَ اَللّهُمَّ اقْضِ عَنَّا الدَّیْنَ وَاَغْنِنا مِنَ
بدى حال ما را بخوبى حال خودت مبدل کن خدایا ادا کن از ما قرض و بدهیمان را و بى نیازمان کن از
الْفَقْرِ اِنَّکَ عَلى کُلِّشَىءٍ قَدیرٌ
ندارى که راستى تو بر هر چیز توانائى
دعاى حجّ
و شیخ کلینى در کافى روایت کرده از ابوبصیر که حضرت صادق (علیه السلام) در ماه رمضان این دعا را مى خواند :
اَللّهُمَّ اِنّى بِکَ وَ مِنْکَ اَطْلُبُ حاجَتى
خدایا من بوسیله تو و از شخص تو مى جویم حاجتم را
وَ مَنْ طَلَبَ حاجَةً اِلىَ النّاسِ فَاِنّى لا اَطْلُبُ حاجَتى اِلاّ
و هر که حاجت خویش از مردم مى جوید ولى من نجویم حاجتم را جز
مِنْکَ وَحْدَکَ لا شَریکَ لَکَ وَ اَسْئَلُکَ بِفَضْلِکَ وَ رِضْوانِکَ اَنْ تُصَلِّىَ
از تو تنها که شریکى ندارى و از تو خواهم به حق فضل و خوشنودیت که درود فرستى
عَلى مُحَمَّدٍ وَ اَهْلِ بَیْتِهِ وَ اَنْ تَجْعَلَ لى فى عامى هذا اِلى بَیْتِکَ
بر محمد و خاندان او و اینکه در این سال براى رسیدن من به خانه
الْحَرامِ سَبیلاً حِجَّةً مَبْرُورَةً مُتَقبَّلَةً زاکِیَةً خالِصَةً لَکَ تَقَرُّ بِها عَیْنى
محترمت کعبه راهى قرار دهى که حجى صحیح و پذیرفته و پاکیزه و خالص براى تو انجام دهم آن چنانکه دیده ام
وَ تَرْفَعُ بِها دَرَجَتى وَ تَرْزُقَنى اَنْ اَغُضَّ بَصَرى وَ اَنْ اَحْفَظَ فَرْجى
بدان روشن شود و درجه ام بدان بالا رود و روزیم کن که دیده ام را بپوشانم و عورتم را (از گناه ) نگهدارم
وَ اَنْ اَکُفَّ بِها عَنْ جَمیعِ مَحارِمِکَ حَتّى لایَکُونَ شَىءٌ آثَرَ عِنْدى
و خود را از همه کارهاى حرام تو باز دارم تا بدان حد که هیچ چیزى در پیش من محبوبتر
مِنْ طاعَتِکَ وَ خَشْیَتِکَ وَالْعَمَلِ بِما اَحْبَبْتَ وَالتَّرْکِ لِما کَرِهْتَ
از اطاعت و ترس از تو و انجام آنچه دوست دارى و نکردن آنچه را ناخوش دارى
وَ نَهَیْتَ عَنْهُ وَاجْعَلْ ذلِکَ فى یُسْرٍ وَ یَسارٍ وَ عافِیَةٍ وَ ما اَنْعَمْتَ بِهِ
و آنرا قدغن کرده اى نباشد و قرار ده همه اینها را در گشایش و آسودگى و تندرستى با هر چه نعمت که
عَلَىَّ وَ اَسْئَلُکَ اَنْ تَجْعَلَ وَفاتى قَتْلاً فى سَبیلِکَ تَحْتَ رایَةِ نَبِیِّکَ
به من داده اى و از تو خواهم که مرگ مرا کشته شدن در راهت قرار دهى که در زیر پرچم پیغمبرت
مَعَ اَوْلِیاَّئِکَ وَ اَسْئَلُکَ اَنْ تَقْتُلَ بى اَعْداَّئَکَ وَ اَعْداَّءَ رَسُولِکَ وَ اَسْئَلُکَ
با دوستانت کشته شوم و از تو خواهم که دشمنان خود و دشمنان پیامبرت را بدست من بکشى و از تو خواهم
اَنْ تُکْرِمَنى بِهَوانِ مَنْ شِئْتَ مِنْ خَلْقِکَ وَ لا تُهِنّى بِکَرامَةِ اَحَدٍ مِنْ
که مرا گرامى دارى بخوار کردن هر یک از خلق خود که خواهى ولى خوارم نکنى به گرامى داشتن هیچیک از
اَوْلِیاَّئِکَ اَللّهُمَّ اجْعَلْ لى مَعَ الرَّسُولِ سَبیلاً حَسْبِىَ اللّهُ ما شاَّءَ اللّهُ
دوستانت خدایا قرار ده براى من با پیامبرت راهى خدا مرا بس است و آنچه خواهد شود
مؤ لف گوید: که این دعاء موسوم به دعاى حجّ است سیّد در اقبال از حضرت صادق (علیه السلام) روایت کرده خواندن آن را در شبهاى ماه رمضان بعد از مغرب و کفعمى در بلدالا مین گفته که مستحب است خواندن آن در هر روز از ماه رمضان و در شب اوّل نیز و شیخ مفید در مقنعه براى خصوص شب اوّل نقل کرده بعد از نماز مغرب .
و بدانکه بهترین اعمال در شبها و روزهاى ماه مبارک رمضان خواندن قرآن است و بسیار باید خواند چه آنکه قرآن در این ماه نازل شده است و وارد شده که هر چیزى را بهاریست و بهار قرآن ماه رمضان است و در ماه هاى دیگر هر ماهى یک ختم سنت است و اقلّش شش روز است و در ماه رمضان در هر سه روز یک ختم سنّت است و اگر روزى یک ختم تواند بکند خوب است .
علامه مجلسى (رَحَمهُ اللّهُ ) فرموده که در حدیث است که بعضى از ائمّه (عَلیهمُ السلام) در این ماه چهل ختم قرآن و زیاده مى کردند و اگر ثواب هر ختم قرآنى را به روح مقدّس یکى از چهارده معصوم (عَلیهمُ السلام) هدیّه کند ثوابش مضاعف گردد و از روایتى ظاهر مى شود که اجر چنین کسى آن است که با ایشان باشد در روز قیامت و دراین ماه دعا و صلوات و استغفار بسیار باید نمود و لااِلهَ اِلا اللّهُ بسیار باید گفت و روایت شده که جناب امام زین العابدین (علیه السلام) چون ماه رمضان داخل مى شد تکلّم نمى کرد مگر به دعاء و تسبیح و استغفار و تکبیر و باید اهتمام بسیار نمود به عبادت و نافله هاى شب و روز .
دریافت فایل word
عنوان: اعمال ماه مبارک رمضان با ذکر منبع روایات
حجم: 417 کیلوبایت