ما شریک غم همه مظلومان جهان هستیم. امام خمینی (ره)
صحبت نظری از تشکیلات و کار تشکیلاتی بویژه در امور فرهنگی زمانی ثمر میدهد که در قالب یک توانمندی ظهور پیدا کند. برخی گمان میکنند با مطالعه دقیق پیرامون تشکلهای مختلف و بررسی اهداف و راه رسیدن آنها به هدفهایشان و همچنین مطالعه تکنیکها و روشهای آنها، تشکیلاتی شدهاند؛ حال آنکه این مطالعات صرفاً یکسری گزارههای دانشی است. زمانی این دانش در افراد نتیجه میدهد که به بینش تبدیل شود و لازمه گذر از دانش تشکیلاتی به بینش تشکیلاتی، فعالیت عملی است که به فهم و درک عمیق کار تشکیلاتی در افراد کمک میکند.
در نوشتار پیشین(به ادامه مطلب بروید...) پیرامون ضرورت های کار جمعی گفتیم و قصد داریم مواردی نیز درباره ی بایسته های کار جمعی بنویسیم. خاطر نشان میگردد تمام آنچه در این نوشتار و همینطور در عنوان قبلی و بعد از این به آن پرداخته میشود؛ بیانات ارزشمند مقام معظم رهبری دامت برکاته حول محور اهمیت تشکیلات و کار جمعی می باشد.
بایسته های کار جمعی:
نکته ای که در کار جمعی نهفته است، تعاون و همکاری با یکدیگر و همّت بلند است. کودکان و همچنین جوانان را از آغاز عادت بدهیم که با همّتِ بلند نگاه کنند. مسائلی وجود دارد که اینها را باید در آفاقِ صد ساله و صد پنجاه ساله دید، نه در یک افق محدود پنج ساله و ده ساله و کمتر. اینها همّت بلند لازم دارد؛ نگاه بلندهمتانه به مسائل گوناگون.
اسلام همه چیز را جمعی دارد، حتی عبادت. عبادت یعنی شخصی ترین کار آدم، کار آدم با خدا که هیچ ارتباط به کارهای معمولی و دنیوی و همکاری و تعاون ندارد و رابطه ای ست بین انسان؛ آن عبادت نوع نیایش و تقدیس را می گویم، نه مفهوم عامّ عبادت، همین عبادتی که در ذهن مردم هم بیشتر هست؛ این یک رابطه انسان است با خدا. همین را اسلام می گوید دسته جمعی انجام بدهید؛ نماز جماعت، حج و…
یک تشکیلات واحد، اولین و واضح ترین معنایش این است که افرادی که در این تشکیلات کار می کنند، اینها به دنبال یک جهت واحدی، به دنبال گمشده واحدی می گردند، آن هم با همکاری و همراهی و همگامی با یکدیگر. (بیانات مقام معظم رهبری-دامت برکاته- در تاریخ ۰۲/۰۳/۱۳۵۹)
اخلاق تشکیلاتی یعنی اخلاق اسلامی؛ اخلاق تشکیلاتی یعنی اخلاق اسلامی منظّم، یعنی چگونگی برخورد دو برادر، دو همفکر، دو هم آهنگ، دو هم جهت. اگر دو نفر از دو طرف که با هم صد و هشتاد درجه اختلاف جهت دارند می آیند به طرف هم، این یک جور برخورد است، این برخورد اصطکاک است. اگر کسانی با هم به یک جهت حرکت می کنند، این نوع دیگر این برخورد است؛ برخورد همکاری، همگامی و همراهی. (بیانات مقام معظم رهبری-دامت برکاته- در تاریخ ۰۲/۰۳/۱۳۵۹)
من اگر بخواهم تشکیلات درست کنم و اعضای این تشکیلات- به قول شما بازوهایش – همین برادران و خواهران روشنفکر و هنرمند انقلابی باشند، این با اسم نمیشود. خاصیت مجموعه های انسانی این است. اگر کسی در امور حزبی و تشکیلاتی کار و فعالیت کرده باشد، اینها را خوب میداند.
مجموعه ی تشکیلاتی، حیاتش به این است که از بالا مرتّب زیر نظر باشد. یعنی یک نفر دائم به تشکیلات نگاه کند. این نگاه، مثل نور چراغ قوه است و تا زمانی که به یک نقطه افتاده باشد، آن نقطه روشن است. اما به مجردی که چراغ قوه را گرداندید، دیگر آن نقطه روشن نیست. کسی که بالاسر است باید دائم مجموعه را زیر نظر داشته باشد و با چشم و نگاه اوست که مجموعه جان میگیرد. «نگاه» که عرض میکنم، نگاه ظاهری نیست؛ مقصود، مدد رساندنِ فرد ناظر و بالاسر است. با این حساب، آیا من فرصتِ نظارت بر مجموعه را دارم؟
(بیانات مقام معظم رهبری-دامت برکاته- ۲۲/۰۴/۱۳۷۳ بیانات در دیدار هنرمندان و مسئولان فرهنگی کشور)
هر تشکیلاتی باید منسجم باشد تا مورد اعتماد قرار بگیرد. ما باید به هم پیوسته باشیم. (بیانات مقام معظم رهبری-دامت برکاته- در دیدار نمایندگان فرهنگی ایران در خارج از کشور – ۰۳/۰۲/۱۳۷۰)
انشعاب و انشاق و دودسته شدن خطرناک است؛ یکی به خاطر یک فکری از مجموعه ای جدا بشود، باز یکی دیگر از آن طرف به خاطر یک فکر دیگر جدا بشود؛ در حالیکه این فکرها ممکن است درست هم باشد، اما آنقدر اهمیت نداشته باشد که انسان این یکپارچگی را بخاطر آن بهم بزند. (بیانات مقام معظم رهبری-دامت برکاته- در دیدار اعضای بسیج دانشجویی دانشگاه ها – ۳۱/۰۲/۱۳۸۶)
بدون سازماندهی، بدون تشکیلات، مدیریت امکان ندارد و کار هم پیش نمیرود. بنده معتقد به نظم سازمانی هستم؛ اما معتقدم که این نظم سازمانی نباید ما را از هویت خودمان خارج کند. (بیانات مقام معظم رهبری دامت برکاته در دیدار اعضای نمایندگی رهبری در دانشگاه ها – ۲۰/۰۴/۱۳۸۹)
اساس کار تشکیلات است. شکی نیست که تا کار تشکیلاتی نباشد، هیچ چیزی بر اساس آن نمیشود بنا کرد؛ لکن در ایجاد تشکیلات نباید خیلی معطل ماند. (بیانات مقام معظم رهبری دامت برکاته در دیار اعضای شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت علیه السلام- ۰۴/۰۷/۱۳۷۰)