مسجد، جایگاه و آثار
مفهوم شناسی
برخی از اصطلاحات دینی، پیش از اسلام نیز به کار می‌رفته‌اند و معانی گوناگونی داشته‌اند، ولی در اسلام همان اصطلاحات، معانی ویژه‌ای به خود گرفته‌اند.مسجد و محراب از این واژگانند. در کتاب‌های لغت، معانی فراوانی برای این دو واژه بیان شده است.
مسجد
مسجَد (به فتح جیم) به معنای پیشانی که نشان سجده بر آن باقی مانده است و هر یک از اندام‌هایی که در هنگام سجده کردن با زمین تماس گیرد آمده است.[1]
مسجد (به کسر جیم) به معنای محل و موضعی است که در آن جا سجده کنند و هر محلی که در آن عبادت انجام شود و هم چنین مکان ویژه‌ای که برای برپا داشتن نماز وقف کنند. مکان عبادت مسلمانان، خانه خدا، جایگاه سجود، جای نماز خواندن و نمازگاه، از معانی مسجد به شمار می‌روند.[2] مسجد در اصطلاح مکانی است که برای نماز و عبادت تعیین می‌شود و احکام ویژه‌ای دارد، برای مثال، توقف جنب و حائض در آن حرام است، تمیز کردن آن مستحب و خوابیدن در آن مکروه است. بنابراین، نمازخانه‌های مدارس و اداره‌ها و حسینه‌ها که در آن نماز می‌خوانند، ولی به عنوان مسجد تعیین نشده، احکام مسجد را ندارند.
علت اینکه جایگاه نماز و عبادت، مسجد نامیده شده، این است که سجده از شریف ترین و مهم ترین ارکان نماز است و در آن، بیش از دیگر بخش‌های نماز، انسان به خداوند نزدیک می‌شود، پس، اسم مکان را از سجده گرفته‌اند و آن را محل عبادت و نماز نامیده‌اند.
محراب
