بر خاتم انبیا محمد(ص) صلوات
حتما روشن کنید تا شاد بشید
بر خاتم انبیا محمد(ص) صلوات
حتما روشن کنید تا شاد بشید
بیست و چهارم ماه ذى الحجّه، یادآورِ دو خاطره مهمّ تاریخى در اسلام است:
روزى است که امیر مؤمنان على(علیه السلام) در آن روز، در حال رکوع انگشتر خود را به سائل فقیر عنایت کرد; این عمل خالصانه و ایثارگرانه امیر مؤمنان(علیه السلام) به قدرى پرارزش بود که آیه 55 سوره مائده در شأن آن نازل شد:
همانا سرپرست و ولىّ شما تنها خداست و پیامبر او و آنها که ایمان آورده اند; همانها که نماز را برپا مى دارند و در حال رکوع، زکات مى دهند!»(1)
جا دارد که مؤمنان با یادآورى این خاطره مهم و تفسیر آیه شریفه، و ذکر مناقب و فضایل امیرمؤمنان(علیه السلام)این روز را گرامى دارند و خود نیز در تصدّق و انفاق به فقرا و نیازمندان، به آن حضرت تأسّى جویند.
پس از گفتگوى فراوان نصاراى نجران با رسول خدا(صلى الله علیه وآله) درباره حضرت مسیح(علیه السلام) سرانجام علماى نصارا از پذیرفتن حق خوددارى کردند و کار به مباهله کشیده شد. (مباهله یعنى نفرین کردن دو نفر نسبت به یکدیگر که هرکس ناحق مى گوید گرفتار مجازات الهى شود).
براین امر توافق شد که در چنین روزى مسیحیان نجران با رسول خدا «مباهله» نمایند و نفرین کنند که هر گروه و جمعیّتى که ناحق مى گوید، رسوا و مجازات شود.
خداوند طبق آیه 61 سوره آل عمران به پیغمبر(صلى الله علیه وآله) فرمود:
پیرو این دستور الهى، رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در حالى که فرزندش حسین(علیه السلام) را در آغوش داشت و دست حسن(علیه السلام) را در دست گرفته بود و على و فاطمه(علیهما السلام) نیز همراه او بودند، به سمت محلّ مباهله حرکت کرد. نصارا، چون چنین جمعیّتى و نشانه هایى را از نزدیک شدن کیفر الهى دیدند، وحشت کردند و از «مباهله» منصرف شدند و حاضر به پذیرفتن جزیه گردیدند.(3)
این داستان نشانه دیگرى از عظمت اهل بیت(علیهم السلام) و حقّانیّت رسول خدا(صلى الله علیه وآله) و دین اسلام است.
بنابراین، بسیار شایسته است مسلمانان در چنین روزى، با یادآورى و آگاهى بیشتر از این جریان، عظمت و بزرگى رسول خدا و اهل بیت پاکش را به خاطر آورند و بر معرفت خویش نسبت به آنان بیفزایند، و به شکرانه آن به نیازمندان انفاق کنند.
به هر حال، این روز، روز باعظمتى است که چند عمل براى آن نقل شده است:
1ـ این روز را به شکرانه این برکات بزرگ، روزه بدارد.(4)
2ـ غسل کند و بهترین لباسش را بپوشد و خود را معطّر نماید.(5)
3ـ نیم ساعت قبل از ظهر، دو رکعت نماز بخواند; در هر رکعتى یک مرتبه سوره «حمد» و ده بار سوره «قل هو اللّه احد»، ده بار «آیة الکرسى» و ده بار سوره «انّا انزلناه» را بخواند.
در روایتى از امام صادق(علیه السلام) براى این نماز پاداش فراوانى ذکر شده است.(6)
4ـ دعاى روز «مباهله» را بخواند که از امام صادق(علیه السلام) نقل شده است و آن چنین است:
احمد تقی نژاد کشاورز ساده ای که در حین خدمت سربازی خواب امام صادق را می بیند و تصمیم می گیرد کاروان صادقیه رفسنجان را راه اندازی کند.
احمد تقی نژاد کمال آباد در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار بقاع نیوز گفت: متولد ۱۳۵۱ رفسنجان (روستای حسن آباد صادق الائمه علیه السلام نوق) در سال ۱۳۷۲ مشغول خدمت سربازی در پادگان شهید آبشناسان لشگر۲۳ نوهد در بخش عقیدتی سیاسی بودم در یکی از شبهای زمستان که با یکی از برادران اهل سنت از بندر ترکمن مباحثه ای داشتیم در آن مباحثه جواب سوالات او را دادم. شب دعای توسل را خواندم از معبودم خواستم که حق را برایم اثبات نماید .
در عالم رویا خواب دیدم در جمکران هستم و دعای توسل خوانده میشد وقتی به اسم مقدس حضرت علی علیه السلام رسید منبری از نور مشاهده نمودم که در قالب عبارت لافتی الا علی لاسیف الا ذوالفقار مثل منظره غدیر ساطع شد. از عظمت نور بی هوش شدم. وقتی به هوش آمدم مولا امام صادق علیه السلام را دیدم که به من فرمودند: ابومحمد بدان گرچه شیعیان ما قلیل هستند مذهب شیعه تنها مذهبی که در زمان امام عصر (عج) باقی می ماند والعاقبه للمتقین. شخصی که همراهش به نام هادی بود به من گفت آقا را شناختی ؟ گفتم نه. گفت ایشان حضرت صادق الائمه علیه السلام میباشد. میخواستم به احترامشان بلند شوم که از خواب بیدار شدم.
خوابم را به حاج آقا گفتم و تعبیر خواستم.
ولادت حضرت امام جعفر صادق علیه السلام مؤسس مذهب جعفری
جعفر بن محمد بن علی بن حسین (علیهم السلام)، (مدینه 83ق، مدینه 148ق) معروف به امام صادق، امام ششم شیعیان، که 34سال امامت کرد. کنیه اش ابوعبدالله است و جعفریه به او منسوب اند. امام صادق(علیه السلام) در ر 65سالگی درگذشت و در قبرستان بقیع در کنار پدرش، امام باقر(علیه السلام) و دو امام دیگر دفن شد.
امام جعفر صادق(علیه السلام) در ترویج احکام دین و نشر قانون های قرآن و روشنگری مردم آزادی بیشتری داشتند. شاگردان امام صادق (علیه السلام) که در رشته های گوناگون علوم، در خدمت ایشان درس می خواندند و تربیت می شدند، به چهار هزار نفر می رسیدند. آنان کتابهای گرانبهایی نوشتند و با تلاش و مبارزه خود، دین اسلام را گسترش دادند. آن حضرت حقایق قرآن و دین اسلام و نشانه های مسلمانان و شیعیان حقیقی را بیان نمودند. به همین جهت است که مذهب شیعه را مذهب جعفری نیز می گویند. در تاریخ زندگی امام(علیه السلام) آمده است که ایشان انسانی مهربان و دوست داشتنی بودند. حضرت در علم و دانایی، صبر و اخلاق نیکو و همچنین تحمل و بردباری در تنگناها و مشکلات زندگی، بی نظیر بودند. لباسهای ایشان همیشه تمیز و پاکیزه بود و مسواکشان را که از چوب مخصوصی بود، لحظه ای از خود جدا نمی کردند. حضرت با همه مقام علمی و روحانی هیچ گاه اجازه نمی دادند کارهای شخصی شان را دیگران انجام دهند. ایشان مانند مردم با دست های مبارک خود به کشاورزی و کار مشغول می شدند و درگرمای سوزان مدینه، درباغ و مزرعه کارمی کردند و عرق می ریختند تا از دسترنج خود امرار معاش کنند.
امام صادق (ع):
هر مومنی به بلایی گرفتار شود و صبر کند اجر هزار شهید برای او است .
اصول کافی ، جلد 3، ص 146
"حدیث عنوان بصری"، دستور العملی ارزشمند از امام صادق (ع) است برای پیروان طریق هدایت تا با درک مفاهیم و عمل به محتوای آن از هواهای نفسانی پیراسته شوند و به علم و معرفت حقیقی دست یابند. این دستور العمل بازگو کننده داستان مردی است که از علوم متداول زمان خود بهره مند شده و می خواست تا از علوم ائمه (ع) نیز برخوردار شود، ولی با این حقیقت مواجه شد که علم حقیقی، از طریق آموختن حاصل شدنی نیست، بلکه نوری است که خداوند بر قلب انسان اشراق می کند و سرّ نائل شدن به آن را باید در حقیقت عبودیت جست و جو کرد.
ترجمه این حدیث نورانی که شامل شرح ماوقع ارتباط فردی بنام "عنوان بصری" با امام صادق (ع) و دریافت دستور العملی جامع از آن حضرت است، در زیر نقل می شود:
"عنوان بصرى" مرد مسنى که نود و پنج سال از عمرش گذشته بود مى گوید:
من سالها پیش مالک بن انس جهت یادگیرى حدیث مىرفتم. وقتى امام صادق(ع) به مدینه آمد پیش حضرت رفتم
پنجمین چاپ کتاب «نامه امام صادق(ع) به شیعیان» نوشته حجتالاسلام محمدباقر انصاری توسط انتشارات دلیل ما منتشر شد.
به گزارش خبرنگار مهر، انتشارات دلیل ما پنجمین چاپ کتاب «نامه امام صادق (ع) به شیعیان: دستورالعمل اعتقادی اخلاقی شیعه» نوشته حجت الاسلام والمسلمین محمدباقر انصاری را با شمارگان هزار نسخه، ۶۴ صفحه و بهای هفت هزار تومان منتشر کرد. چاپ پیشین (چهارم) این کتاب در سال ۱۳۹۶ با شمارگان سه هزار نسخه و بهای سه هزار تومان در دسترس مخاطبان قرار گرفته بود. چاپ اول این کتاب در سال ۱۳۹۴ روانه کتابفروشیها شد.
کتاب از دو بخش تشکیل شده است؛ نویسنده در بخش نخست این کتاب پیرامون نامه امام صادق (ع)، منابع و اسناد این نامه توضیحاتی داده است و در بخش دوم این کتاب نیز متن و شرح نامه امام صادق علیه السلام آورده شده است.
در ضرورت انتشار این کتاب باید گفت که دستورات و تعالیم الهی برای سبک زندگی اجتماعی دینی توسط پیشوایان معصوم (علیهم السلام) بارها گوشزد شده و جوانب مختلف آن تبیین شده است. این دستورات به هیچ عنوان زمانمند و مکانمند نیستند و در هر دورهای با یک تفسیر عصری میتوان به آنها بازگشت به شرط آنکه رویکرد ما یک بازگشت مساله محور باشد.
در این میان، یکی از جامع ترین راهکارها نامه مشهور امام صادق (ع) خطاب به شیعیان و رهروان است که ابعاد متفاوتی از یک زندگی معنوی مادی را به تصویر کشیده است.
این شیوه نامه حیات طیبه مستقیما از دستخط امام معصوم پس از قرنها به دست ما رسیده و باید هر شیعه جعفری، آن را سرلوحه برنامههای روزانه خود قرار دهد و به عنوان سرمشقی ابدی چراغ راه زندگی خود کند.
نکته قابل توجه این است که امام صادق برای نشان دادن اهمیت این نامه که خود «ادبنامه اهل بیت»نامیده، ۶ درخواست از شیعیان داشته است:
۱. به محتوای آن ایمان داشته باشند، ۲. در آن دقت کنند و مطالب آن را بین خود مورد مذاکره قرار دهند، ۳. بدان عمل کنند تا آثار آن را در زندگی خود نشان دهند، ۴. از آن نسخه برداری کنند و آن را به دست یکدیگر برسانند، ۵. هر از چند گاه بدان مراجعه کنند و بار دیگر مطالعه کنند و به فراموشی نسپارند و ۶. مبادا آنچه به صرفه آنهاست عمل کنند، و آنچه با هواهای نفسانی موافق نیست کنار گذارند!
نامه امام علیه السلام مخاطب عام دارد، و همه شیعیان با هر درجه از علم و معرفت باید آن را بخوانند. به همین جهت در فرازهای نامه تقسیمبندی خاصی در نظر گرفته نشده است. امام علیه السلام گاهی به مطالب اخلاقی پرداخته و گاهی وارد مباحث اعتقادی میشوند، در فرازی حقوق اجتماعی را مطرح کرده و در فرازی دیگر به عبادات سفارش میکنند و گاهی کلیات از مبانی اسلام را شرح میدهند.
حضرت امام جعفر صادق (علیه السلام) فرموده است: در شگفتم برای کسی که از چهار چیز بیم دارد، چگونه به چهار کلمه پناه نمی برد!
۱- در شگفتم برای کسی که ترس بر او غلبه کرده، چگونه به ذکر «حسبنا الله و نعم الوکیل» (سوره مبارکه آل عمران آیه ۱۷۱) پناه نمی برد. در صورتی که خداوند به دنبال ذکر یاد شده فرموده است: پس (آن کسانی که به عزم جهاد خارج گشتند، و تخویف شیاطین در آنها اثر نکرد و به ذکر فوق تمسک جسند) همراه با نعمتی از جانب خداوند (عافیت) و چیزی زاید بر آن (سود در تجارت) بازگشتند، و هیچگونه بدی به آنان نرسید.
۲- در شگفتم برای کسی که اندوهگین است چگونه به ذکر «لا اله الا انت سبحانک انی کنت من الظالمین*» (سوره مبارکه انبیاء آیه ۸۷) پناه نمی برد. زیرا خداوند به دنبال این ذکر فرموده است: «پس ما یونس را در اثر تمسک به ذکر یاد شده، از اندوه نجات دادیم و همین گونه مومنین را نجات می بخشیم.» (سوره انبیاء آیه ۸۸)
۳- در شگفتم برای کسی که مورد مکر و حیله واقع شده، چگونه به ذکر «افوض امری الی الله، ان الله بصیر بالعباد» (سوره مبارکه غافر آیه ۴۴) ... پناه نمی برد. زیرا خداوند به دنبال ذکر فوق فرموده است: «پس خداوند (موسی را در اثر ذکر یاد شده) از شر و مکر فرعونیان مصون داشت.» (سوره غافر آیه ۴۵)
۴- در شگفتم برای کسی که طالب دنیا و زیباییهای دنیاست چگونه به ذکر «ماشاءالله لاحول و لاقوة الا بالله» (سوره مبارکه کهف آیه 39) پناه نمی برد، زیرا خداوند بعد از ذکر یاد شده فرموده است: «مردی که فاقد نعمتهای دنیوی بود، خطاب به مردی که از نعمتها برخوردار بود) فرمود: اگر تو مرا به مال و فرزند، کمتر از خود می دانی امید است خداوند مرا بهتر از باغ تو بدهد.»
بحارالانوار، ج 90، 184 – 185
مفضل بن عمر می گوید:
آل محمد صلوات الله علیهم را وسیله نان خوردن خود نسازید زیرا از امام صادق صلوات الله علیه شنیدم که فرمود:
«مردم در مورد ما به سه دسته اند:
گروهى دوستدار مایند و منتظر قائم ما هستند تا از دنیاى ما نصیب برند، به عقیده ما قایلند و سخن ما را حفظ کرده اند ولى از عمل ما کوتاهى می ورزند؛ که خداوند ایشان را به دوزخ خواهد برد.
گروهى دوستدار مایند و سخن ما را بشنوند و از کردار ما کوتاهى نکنند (امّا به این نیت) که به واسطه وابستگی به ما اموال مردم را بخورند و بالا بکشند؛ خداوند شکمشان را از آتش آکنده کند و گرسنگى و تشنگى را بر آنها چیره فرماید.
و گروه دیگر کسانی هستند که دوستدار ما و حافظ گفتار مایند و از فرمان ما پیروى کنند و با کردار ما مخالفت نمی ورزند، اینان از مایند و ما از آنانیم».
مفضل بن عمر قال:
لَا تَأْکُلُوا النَّاسَ بِآلِ مُحَمَّدٍ صلوات الله علیهم فَإِنِّی سَمِعْتُ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ الإمام الصادق صلوات الله علیه یَقُولُ:
افْتَرَقَ النَّاسُ فِینَا عَلَى ثَلَاثِ فِرَقٍ:
فِرْقَةٌ أَحَبُّونَا انْتِظَارَ قَائِمِنَا لِیُصِیبُوا مِنْ دُنْیَانَا فَقَالُوا وَ حَفِظُوا کَلَامَنَا وَ قَصَّرُوا عَنْ فِعْلِنَا فَسَیَحْشُرُهُمُ اللَّهُ إِلَى النَّارِ.
وَ فِرْقَةٌ أَحَبُّونَا وَ سَمِعُوا کَلَامَنَا وَ لَمْ یُقَصِّرُوا عَنْ فِعْلِنَا لِیَسْتَأْکِلُوا النَّاسَ بِنَا فَیَمْلَأُ اللَّهُ بُطُونَهُمْ نَاراً یُسَلِّطُ عَلَیْهِمُ الْجُوعَ وَ الْعَطَشَ.
وَ فِرْقَةٌ أَحَبُّونَا وَ حَفِظُوا قَوْلَنَا وَ أَطَاعُوا أَمْرَنَا وَ لَمْ یُخَالِفُوا فِعْلَنَا فَأُولَئِکَ مِنَّا وَ نَحْنُ مِنْهُم.
تحف العقول، النص، ص: 514
بحار الأنوار (ط - بیروت)، ج75، ص: 382
عوالم العلوم و المعارف والأحوال من الآیات و الأخبار و الأقوال
(مستدرک سیدة النساء إلى الإمام الجواد صلوات الله علیهما، ج20-قسم-2-الصادقع، ص: 694).
اسم : جعفر
لقبها : صادق- مصدق - محقق - کاشف الحقایق - فاضل - طاهر - قائم - منجی - صابر
کنیه : ابوعبدالله - ابواسماعیل - ابوموسی
نام پدر : حضرت امام محمد باقر ( علیه السلام )
نام مادر : فاطمه ( ام فروه ) دختر قاسم بن محمد بن ابی بکر
زمان تولد : هفدهم ربیع الاول سال 83 هجری
در روز جمعه یا دوشنبه ( بنا بر اختلاف ) در هنگام طلوع فجر مصادف با میلاد حضرت رسول . بعضی ولادت ایشان را روز سه شنبه هفتم رمضان و سال ولادت ایشان را نیز برخی سال 80 هجری ذکر کرده اند .
محل تولد : مدینه منوره
عمر شریفش : 65 سال
مدت امامت : 34 سال
زمان رحلت ( شهادت ) : 25 شوال سال 148 هجری درباره زمان شهادت نیز گروهی ماه شوال و دسته ای دیگر 25 رجب را بیان کردند .
قاتل : منصور دوانیقی بوسیله زهر
محل دفن : قبرستان بقیع
زنان معروف حضرت : حمیده دختر صاعد مغربی ، فاطمه دختر حسین بن علی بن الحسین بن علی بن أبی طالب( علیهم السلام )
فرزندان پسر : موسی ( علیه السلام ) - اسماعیل - عبدالله - افطح - اسحاق - محمد - عباس - علی
فرزندان دختر : ام فروه - فاطمه - اسما که اسماعیل ، عبدالله وام فروه مادرشان فاطمه دختر حسین بن علی بن حسین ( علیهما السلام )( نوه امام سجاد ) است . وامام موسی کاظم (علیه السلام) ، اسحاق و محمد که مادرشان حمیده خاتون می باشد . وعباس ، علی ، اسماء و فاطمه که هر یک از مادری به دنیا آمده اند .
نقش روی انگشتر حضرت : ما شاء الله لا قوة إلا بالله ، أستغفرالله .
اصحاب معروف امام صادق (علیه السلام) : ابان بن تغلب - اسحاق بن عمار- برید - صفوان بن مهران - ابوحمزه ثمالی – حریر بن عبدالله سجستانی زراره بن اعین شیبانی - عبدالله بن ابی یعفور-عمران بن عبدالله اشعری قمی .
روز زیارت ایشان : روزهای سه شنبه می باشد .
رخسار حضرت : بیشتر شمایل آن حضرت مثل پدرشان امام باقر (علیه السلام) بود . جز آنکه کمی لاغرتر و بلندتر بودند .
مردی میانه بالا ، سفید روی ، پیچیده موی و پیوسته صورتشان چون آفتاب می درخشید . در جوانی موهای سرشان سیاه و در پیری سفیدی موی سرشان بر وقار و هیبتشان افزوده بود . بینی اش کشیده و وسط آن اندکی برآمده بود وبر گونه راستش خال سیاه رنگی داشت .
ریش مبارک آن جناب نه زیاد پرپشت و نه زیاد کم پشت بود . دندانهایش درشت و سفید بود ومیان دو دندان
پیشین آن گرامی فاصله وجود داشت . بسیار لبخند می زد و چون نام پیامبر برده می شد رنگ از رخسارش تغییر می کرد .
منبع: پایگاه شهید آوینی