البلاءُ موکلٌ بالمنطق
حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در ابتدای جلسات درس خارج فقه خود، به شرح یک حدیث اخلاقی می‌پردازند. «شرح حدیث اخلاق، موکول بودن بلا به سخن گفتن» موضوع شرح حدیثی اخلاقی از پیامبر گرامی اسلام حضرت محمد مصطفی صلّی الله علیه و آله و سلّم است که پایگاه اطلاع‌رسانی KHAMENEI.IR فیلم و متن آن را منتشر می‌کند. متن بیانات معظم‌له که در این فیلم مشاهده می‌کنید به شرح زیر است:
امام صادق (ع) : حرمت مؤمن بزرگتر است از حرمت خانه کعبه.
امام صادق (ع) : خدای تبارک و تعالی فرموده: باید اعلام نبرد مرا دریابد کسی که بنده مؤمنم را خوار دارد .
پیامبر (ص) از قول خدای تعالی : اعلان جنگ مرا دریابد هرکس آزار دهد بنده مؤمنم را .
پیامبر (ص) : هرکه مؤمنی را بیازارد مرا آزرده است و هرکس مرا بیازارد خدای عزوجل را آزرده و هرکس خدا را آزارد لعنت شده در تورات و انجیل و زبور و قرآن .
امام صادق (ع) : خدا همه کار مؤمن را به خودش وانهاده ولی به او اختیار نداده که خوار باشد . نشنیدی خدای عز و جل می فرماید : « از آن خداست عزت و از رسولش و از مؤمنین » پس مؤمن عزیز است و خوار نیست .
امام صادق (ع) : ای فضل , مؤمن را مؤمن نامیدند برای آنکه امان میدهد از طرف خدا و امانش پذیرفته است .
و آنگاه فرمود: شنیدی خدای تعالی در باره دشمنان شما فرماید چون روز رستاخیز ببینند مردی از شماها برای یارش شفاعت کند گویند :« نیست برای ما شفیعی و نه دوست مهربانی ! » .
امام صادق (ع) : اگر پرده از دیده مردم بردارند و ببینند پیوند میان خدا و مؤمن را ، گردن برای مؤمن کج کنند و در برابر او هموار باشند و در طاعت او نرم شوند . و اگر ببینند چه بسیار کارها از آسمان برمی گردند ... (بخاطر دعای مومن یا به جهت مومن)
جابر جعفی گفت در برابر امام باقر (ع) گرفته شدم و گفتم : قربانت ! بسا اندوهگین شوم بی آنکه آسیبی به من رسد یا حادثه ای که رخ دهد به من تا آنجا که خاندانم در چهره ام بشناسند وهم دوستم ؟ فرمود: آری ای جابر راستش خدای عز وجل مؤمنان را از سرشت بهشت آفریده و در آنان از بوی روح خود در آورده از این رو مؤمن برادر پدری و مادری مؤمن است ، چون آسیبی به یکی از این ارواح در شهری از شهرها برسد آنها هم اندوه خورند چون از او باشند .
امام صادق (ع) : از نگاه مؤمن بپرهیز ، چون مؤمن به نور خدای تعالی می نگرد در هر چیز.
امیر المؤمنین علی (ع) صفات زیادی را برای مؤمن برشمرده تا اینجا که فرموده :
دوریش از دیگران ، از دشمنی و پاکدامنی است که همانا از کافران و بدکاران دوری کند در راه خدا و خود را پاک نگهدارد از کردار و گفتار آنها .
برگرفته از کتاب اخلاق اسلامی ترجمه جلد پانزدهم بحار الانوار
«اربعین» از اصطلاحات رایجى است که در متون اسلامى کاربرد زیادى دارد.
مثلاً در برخى از روایات به عنوان نماد کمال و حدى براى تصفیه باطن قلمداد شده است. در این نوشتار به مناسبت روز اربعین شهادت امام حسین علیه السلام برخى از موارد کاربرد این واژه که در فرهنگ اسلامى به مناسبتهاى گوناگون به آن اشاره شده، تقدیم مىشود.
1 . شهادت چهل مؤمن
امام صادق علیه السلام فرمود:« اذا مات المؤمن فحضر جنازته اربعون رجلا من المؤمنین و قالوا: اللهم انا لانعلم منه الا خیرا و انت اعلم به منا، قال الله تبارک وتعالى: قد اجزت شهاداتکم وغفرت له ما علمت مما لا تعلمون (1)؛ هر گاه یکى از اهل ایمان بمیرد و بر جنازه او چهل نفر از مؤمنین حضور یابند و گواهى دهند که پروردگارا! ما به جز خوبى و نیکى از این شخص ندیدهایم و تو از ما داناتر هستى، خداوند متعال مىفرماید: من نیز شهادت شما را پذیرفتم و آنچه [ از بدی ها و گناهان] از او مىدانستم که شما بىاطلاع بودید، همه را بخشیدم.»
همچنین امام صادق علیه السلام مىفرماید:« در بنى اسرائیل عابدى بود که پیوسته به عبادت و راز و نیاز اشتغال داشت . خداوند متعال به حضرت داوود علیه السلام وحى فرستاد: اى داوود! این مرد عابد، فردى ریاکار و غیرمخلص است . هنگامى که او مرد، حضرت داوود علیه السلام به تشییع جنازهاش حاضر نشد . اما چهل نفر از بنى اسرائیل حضور یافتند و در درگاه الهى به نیکى و خوبی هاى ظاهرى وى شهادت دادند و از خداوند طلب عفو و آمرزش براى وى نمودند . در هنگام غسل نیز چهل نفر دیگر چنین کردند و در هنگام دفن چهل نفر دیگر آمده، بعد از گواهى به نیک مردى عابد از خداوند متعال آمرزش او را خواستار شدند . در آن حال، خداوند به حضرت داوود علیه السلام الهام کرد که من او را به خاطر شهادت آن عده بخشیدم و اعمال بد و ریایى او را نادیده گرفتم. (2)
2 . دعا براى چهل مؤمن
امام صادق (ع):
هر مومنی به بلایی گرفتار شود و صبر کند اجر هزار شهید برای او است .
اصول کافی ، جلد 3، ص 146
امام علی علیه السلام
الْمَیِّتُ مِنْ شِیعَتِنَا صِدِّیقٌ شَهِیدٌ صَدَّقَ بِأَمْرِنَا وَ أَحَبَّ فِینَا وَ أَبْغَضَ فِینَا.
شیعه ما اگر به مرگ طبیعى هم بمیرد ، صدّیق و شهید است ؛ زیرا امر ما (ولایت و امامت) را تصدیق کرده و در راه ما دوستى و دشمنى ورزیده است.
تحف العقول: 124؛ عنه البحار: 10 / 114
چهل حدیث گهربار از حضرت امام جواد (علیه السلام)
1- الْمُؤمِنُ یَحْتاجُ إلى ثَلاثِ خِصالٍ: تَوْفیقٍ مِنَ اللّهِ عَزَّ وَ جَلَّ، وَ واعِظٍ مِنْ نَفْسِهِ، وَ قَبُولٍ مِمَّنْ یَنْصَحُهُ.
فرمود: مؤمن در هر حال نیازمند به سه خصلت است : توفیق از طرف خداوند متعال، واعظى از درون خود، قبول و پذیرش نصیحت کسى که او را نصیحت نماید.
2- قالَ علیه السلام : مُلاقاةُ الاْخوانِ نَشْرَةٌ، وَ تَلْقیحٌ لِلْعَقْلِ وَ إنْ کانَ نَزْرا قَلیلا.
فرمود: ملاقات و دیدار با دوستان و برادران - خوب - ، موجب صفاى دل و نورانیّت آن مى گردد و سبب شکوفائى عقل و درایت خواهد گشت ، گرچه در مدّت زمانى کوتاه انجام پذیرد.
3- قالَ علیه السلام : إیّاکَ وَ مُصاحَبَةُ الشَّریرِ، فَإنَّهُ کَالسَّیْفِ الْمَسْلُولِ، یَحْسُنُ مَنْظَرُهُ وَ یَقْبَحُ أثَرُهُ.
فرمود: مواظب باش از مصاحبت و دوستى با افراد شرور، چون که او همانند شمشیرى زهرآلود، برّاق است که ظاهرش زیبا و اثرش زشت و خطرناک خواهد بود.
4- قالَ علیه السلام : کَیْفَ یُضَیَّعُ مَنِ اللّهُ کافِلُهُ، وَکَیْفَ یَنْجُو مَنِ اللّه طالِبُهُ، وَ مَنِ انْقَطَعَ إلى غَیْرِاللّهِ وَکَّلَهُ اللّهُ إلَیْهِ.
فرمود: چگونه گمراه و درمانده خواهد شد کسى که خداوند سَرپرست و متکفّل اوست . چطور نجات مى یابد کسى که خداوند طالبش مى باشد. هر که از خدا قطع امید کند و به غیر او پناهنده شود، خداوند او را به همان شخص واگذار مى کند.
5- قالَ علیه السلام : مَنْ لَمْ یَعْرِفِ الْمَوارِدَ أعْیَتْهُ الْمَصادِرُ.
فرمود: هرکس موقعیّت شناس نباشد جریانات، او را مى رباید و هلاک خواهد شد.
6- قالَ علیه السلام: مَنْ عَتَبَ مِنْ غَیْرِ ارْتِیابٍ أعْتَبَ مِنْ غَیْرِ اسْتِعْتابٍ.
فرمود: سرزنش کردن دیگران بدون علّت و دلیل سبب ناراحتى و خشم خواهد گشت ، در حالى که رضایت آنان نیز کسب نخواهد کرد.
7- قالَ علیه السلام : أفْضَلُ الْعِبادَةِ الاْخْلاصُ.
فرمود: با فضیلت ترین و ارزشمندترین عبادت ها آن است که خالص و بدون ریا باشد.
8- قالَ علیه السلام : یَخْفى عَلَى النّاسِ وِلادَتُهُ، وَ یَغیبُ عَنْهُمْ شَخْصُهُ، وَ تَحْرُمُ عَلَیْهِمْ تَسْمِیَتُهُ، وَ هُوَ سَمّیُ رَسُول اللّهِ صلى الله علیه و آله وَ کَنّیهِ.
فرمود: زمان ولادت امام عصر علیه السلام بر مردم زمانش مخفى است، و شخصش از شناخت افراد غایب و پنهان است . و حرام است که آن حضرت را نام ببرند؛ و او همنام و هم کنیه رسول خدا صلى الله علیه و آله است .
9- قالَ علیه السلام : عِزُّالْمُؤْمِنِ غِناه عَنِ النّاسِ.
فرمود: عزّت و شخصیّت مؤمن در بى نیازى از مردم و طمع نداشتن به مال و زندگى دیگران است .
15 ذیحجه، ولادت باسعادت امام هادی (ع) بر شما و همه شیعیان آن حضرت مبارک باد.
چند حدیث گهربار از امام هادی (ع)
۱- اِنّ للهِ بِقاعاً یُحِبُّ أن یُدعی فی‌ها فَیَستَجیبَ لِمَن دَعاهُ
به راستی مکان‌هایی برای خداوند متعال وجود دارد که دوست دارد بندگان در آنها به درگاهش دعا کنند تا به مرحله اجابت برسد. (تحف العقول، ص. ۴۸۲)
۲- اَلغَضَبُ عَلی مَن لاتَملِکُ عَجزٌ وَ عَلی مَن تَملِکُ لُؤمٌ
خشم و غضب بر مردم نشانه ناتوانی است و بر زیر دستان علامت فرو مایگی و پستی است. (مستدرک الوسائل، ج. ۱۲، ص. ۱۲)
۳- ألنّاسُ فِی الدُّنیا بِالأَموالِ وَ فی الآخِرَةِ بِالأَعمالِ
مردم در دنیا با اموالشان و در آخرت با اعمالشان هستند. (بحارالانوار، ج. ۷۸، ص. ۳۶۸)
مطالب مرتبط: امام هادی (ع) ، اهل بیت (ع) ، احادیث و روایات
هر فردی که برای هر گرفتاری و هر گره کوری نزد حضرت آیت الله بهجت می آمد، ایشان ذکر حدیث کساء را سفارش می کردند.
بِسْمِ اللَّهِ وَ بِاللَّهِ وَ مِنَ اللَّهِ وَ اِلَى اللَّهِ وَ فى سَبیلِ اللَّهِ وَ عَلى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ صَلَّى اللَّهُ عَلَیْهِ وَ آلِهِ اَللّهُمَّ اِلَیْکَ اَسْلَمْتُ نَفْسى وَ اِلَیْکَ وَجَّهْتُ وَجْهى وَ اِلَیْکَ اَلْجَاْتُ ظَهْرى وَ اِلَیْکَ فَوَّضْتُ اَمْرى اَللّهُمَّ احْفَظْنى بِحِفْظِ الاْیمانِ مِنْ بَیْنِ یَدَىَّ وَ مِنْ خَلْفى وَ عَنْ یَمینى وَ عَنْ شِمالى وَ مِنْ فَوْقى وَ مِنْ تَحْتى وَ ما قِبَلى وَادْفَعْ عَنّى بِحَوْلِکَ وَ قُوَّتِکَ فَاِنَّهُ لا حَوْلَ وَلاقُوَّةَ اِلاّ بِکَ.
به نام خدا، و به خدا، و از خدا، و به سوى خدا، و در راه خدا، و بر آیین رسول خدا (درود خدا بر او و خاندانش) خدایا خویشتن را تسلیم تو کردم، و رویم را به جانب تو متوجه نمودم، و به تو پشت گرم شدم، و کارم را به تو وا گذاشتم، خدایا مرا به حفظ ایمان حفظ کن، از پیش رویم، و از پشت سرم، و از سمت راست و چپم، و از بالاى سرم و زیر پایم، و آنچه نزد من است، به حول و نیرویت از من دور کن، زیرا جنبش و نیرویى جز تو نیست.
پیامبر اکرم(ص):
کسی که در دنیا چهار نعمت به او عطا شده باشد. به تحقیق خیر دنیا و آخرت به او عطا شده است.
1) تقوا و پاکدامنی که او را از محرمات الهی باز دارد.
2) اخلاق خوبی که بتواند با آن در بین مردم زندگی کند.
3) حلم و بردباری که بتواند به واسطه آن، جهل شخص جاهل و نادان را دفع کند.
4) همسر شایسته و صالحی که او را در امور دنیوی و اخروی کمک کند.
