سخن بلاگ

زندگی‌نامه

سید عبدالله شبر در سال ۱۱۸۸ ه‍.ق در نجف اشرف متولد شد. پس از تولد او پدرش سید محمدرضا به کاظمین نقل مکان کرد و تا هنگام وفات در آنجا مشغول تدریس و تالیف بود. خاندان شبر از خانواده‌های سرشناس و مشهور در عراق بودند.^[۱]

حسن بن محمد بن حمزه از اجداد او که با ۹ واسطه نسبش به امام علی بن الحسین(ع) می‌رسد، شبر خوانده می‌شُد. پدرش سیدمحمدرضا شبر نزد مؤمنان کاظمیه به «صاحب الدعوه المستجابه» شهرت داشت.

شش فرزند به نام‌های حسین، حسن (م ۱۲۴۶ق)، محمد (م ۱۲۵۲ق)، جعفر، موسی (م ۱۲۴۶ق) و محمدجواد (م ۱۲۴۶ق) از سید عبدالله بر جای مانده است.

صفات اخلاقی و کرامات

او بسیار عابد، زاهد و باتقوا بود. اخلاق و اوصاف حمیده و پسندیده‌ای داشت. در انجام عبادات دینی مانند زیارت ائمه، نوافل، زیارت برادران دینی و برآوردن حوائج مسلمین بسیار تلاش می‌کرد. پدرش به او سفارش کرد: اگر از اموالی که به تو می‌دهم برای تعلیم و تعلم استفاده نکنی، هر چند یک روز باشد، بر تو حلال نمی‌کنم. او روزی قلم‌دان خویش را برای تهیه غذا فروخت و دوستانش علت کار را جویا شدند. سید پاسخ داد: امروز کسالتی داشتم که در پی آن از مطالعه مستمر ناتوان بودم، لذا دلیلی نیافتم تا در آن روز به خود اجازه دهم که از اموال پدرم چیزی بخورم.^[۲][۳]

سید عبدالله شبر، خود درباره کثرت تألیفاتش می‌گوید: فراوانی تألیفات من به خاطر عنایت موسی بن جعفر(ع) است. آن امام در رؤیا فرمود: «اُکتُب وَ صَنّف فَاِنّهُ لا یجفُ قلمُکَ حتّی تَموت! «بنویس و کتاب پدید آور! همانا قلمت تا هنگام مرگ خشک نخواهد شد.»^[۴]

راز بزرگ
راز بزرگ مرجع پاک رأى کاظمیه در قلمش نهفته بود ، قلمى که همواره در دست داشت . چه بسیار روزها که میان پیروان مؤمنش مى نشست ، گفتارشان را مى شنید ، داورى مى کرد ، پرسش هایشان را پاسخ مى گفت و همراه این کار دشوار ، قلم بر کاغذ کشانده ، مطالب ژرف فقهى ، اخلاقى ، قرآنى و اعتقادى را با استدلال هاى متین و مثال هاى روشن بر کرسى اثبات مى نشاند.(17)
شتاب وى در نگارش چنان بود که نویسندگان و منشیان یاریگرش هرگز به او نمى رسیدند.(18) گاه در مدت چند ساعت کتابى ژرف یا رساله اى پر ارج مى نگاشت و آگاهان را در شگفتى فرو مى برد . روزى یکى از آشنایان وى که از مطالب والاى یکى از کتاب هایش شگفت زده شده بود ، پرسید : این را در چه مدت نگاشته اى ؟
فقیه بزرگ کاظمیه پاسخ داد : با آغاز شب آغاز کردم و نیمه شب به پایان بردم . (19)
میزان نگاشته هاى آن بزرگمرد وارسته چنان بود که شاگردانش او را تنها با حضرت علامه محمد باقر مجلسى قابل مقایسه دانسته ، مجلسى دوم مى خواندند.(20) راستى راز این موفقیت چه بود ؟ هیچ کس چیزى نمى دانست ، تا آنکه سرانجام پژوهشگر نستوه خاندان شبر ، خود از این راز پرده برداشت . یکى از شاگردانش در این باره مى نویسد :

روزى استاد پس از زیارت حضرت جواد علیه السلام ، اندکى بر مزار شیخ مفید و استاد ارجمند وى ابوالقاسم جعفر بن قولویه قمى درنگ کرد تا روان آن پاکان را با تلاوت آیات الهى شادمان سازد . چون قرائت (( فاتحه الکتاب )) به پایان رسید یکى از دانشمندان که سید استاد را در این زیارت همراهى مى کرد ، گفت : آقا ! مى خواهم دو مسأله بپرسم !
سید فرمود : بپرس !
گفت : نخست درباره زندگى روزانه تان است . شما با این برنامه سنگین و فشرده چگونه وضعیت اقتصادى خانواده را سامان مى دهید؟ و دیگر درباره بسیارى کتابهایتان ؛ چگونه است که شما با این فرصت محدود ، کتابهایى چنین ژرف مى نگارید؟
آفتاب تابناک سپهر یقین سر به زیر افکنده ، مدتى در اندیشه فرو رفت ، سپس پاسخ داد : اما رسیدگى به وضع اقتصادى خانواده ، این به فضل پروردگار بستگى دارد . اوست که همه ما را آفریده ، روزى مى دهد . و اما سرعت نگارش ، البته آن نیز نه هنر من ، بلکه عنایت حضرت ابا عبدالله الحسین علیه السلام است . آن امام راستین در رویا فرمود :
اکتب و صنف فانه لا یجف قلمک حتى تمومت (21)
بنویس و کتاب پدید آور ! همانا قلمت تا هنگام مرگ خشک نخواهد شد .

مرجع کاظمیه بیش از هفتاد عنوان کتاب نوشته است که بعضی از آنها 20جلد است.

تألیفات

سید عبدالله شبر آثار علمی و تألیفات بسیاری در این علوم داشت. به طوری که در سرعت و کیفیت تألیف به مجلسی دوم مشهور شد^[۹] و بیش از هفتاد عنوان اثر، از خود به جا گذاشت. وی به قدری تندنویس بوده که در پایان برخی نوشته‌هایش نگاشته است: اوایل شب نوشتن این رساله را آغاز نمودم و نزدیک نیمه شب به پایان رسید.^[۱۰]

برخی از این آثار عبارتند از:

وفات و مدفن

سید در سن ۵۴ سالگی، شب پنج‌شنبه رجب سال ۱۲۴۲ ه‍.ق در کاظمین وفات یافت و سید حسن فرزند سید عبدالله بر جنازه‌ پدر نماز گزارد. پیکرش را در حرم کاظمین کنار مزار پدرش دفن کردند.^[۱۲] سید محمد معصوم می‌نویسد: هنگامی که خبر رحلت سید به گوش اهالی کاظمین و بغداد رسید، همچون موج، گریان و نالان به سوی خانه ایشان سرازیر شدند... تمام شهرهای عراق و ایران در عزا و ماتم فرو رفت و صاحب جواهر در نجف برای او مجلس ترحیم گرفت.^[۱۳]

منبع: ویکی شیعه و دانشنامه اسلامی